Dış ticaret açığında rekor düşüş
Türkiye’nin ihracatı martta yıllık yüzde 4,1 düşüşle 22 milyar 578 milyon dolar oldu. İthalat da yüzde 5,7 azalışla 30 milyar 95 milyon dolara indi. Böylece martta dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına kıyasla 10,3 gerileyerek 7 milyar 517 milyon dolar olarak gerçekleşti. Mart 2023’te yüzde 73,8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı Mart 2024’te yüzde 75 seviyesine yükseldi.
İhracatta yıllık bazdaki gerilemenin en önemli nedeninin takvim etkisi olduğunu açıklayan Ticaret Bakanlığı, “Mart 2024’te 5 defa cumartesi-pazar tatil günleri oldu. Mart 2023’te 4 defa cumartesi-pazar tatil günleri vardı. İhracat ve ithalat, pazartesiden cumaya hafta içi iş günlerinde yoğun yapılıyor. Cumartesi-pazar ise çok düşük miktarda gerçekleşiyor. 2024 yılı mart ihracatında ayrıca, başlıca pazarlarımız olan Batı dünyasında özellikle ihracatımızın yüzde 40’lık payını oluşturan Avrupa Birliği’nde küresel boyutta ekonomik faaliyetlerin zayıf seyretmesi, küresel ticarette ve Avrupa Birliği’nde ithalatın gerilemeye devam etmesi de oldukça etkili olmaktadır” ifadelerine yer verdi. Sosyal medya hesabından verileri değerlendiren Ticaret Bakanı Ömer Bolat, mart ayı ihracatının, ocaktaki 20 milyar dolar ve şubattaki 21,1 milyar dolar rakamının üzerinde gerçekleştiğine dikkat çekti. Bolat, “Mart ayında ocak ve şubatın üzerinde gelen rakamlar ihracat artışının sürdüğünü gösteriyor” dedi.
Geçen ay en fazla ihracat yapılan ilk 3 ülke, 1,6 milyar dolarla Almanya, 1,1 milyar dolarla İtalya ve 1 milyar 59 milyon dolarla ABD oldu. Bu dönemde en çok ihracat yapan ilk 3 kent ise 8,1 milyar dolarla İstanbul, 2,1 milyar dolarla Kocaeli, 1,5 milyar dolarla Bursa olarak sıralandı. 43 ilin ihracatının arttığı görüldü. Bin 421 firma geçen ay ilk kez ihracat yaptı. Avro/dolar paritesinin ihracata pozitif etkisi mart ayında da devam etti. Geçen ay parite farkı ihracata 161 milyon dolar katkı sağladı. Birim ihracat değeri ise 1,41 dolar oldu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, önemli pazarlarda talebi oluşturan koşulları ve risklerin takibini kolaylaştırmak için son 2 aydır TİM İhracat Pazar Monitörünü (İPM) yayınlamaya başladıklarını hatırlattı. TİM İhracat Talep Endeksi’nin şubatta yüzde 0,9 gerilemesine rağmen 100,1 puanla sınırlı iyimserliğini koruduğunu bildiren Gültepe, pazarların risklere karşı direncini ölçen TİM Pazar Dayanıklılık Endeksinin de yüzde 0,3 düşerek 99,4 puana gerilediğine dikkati çekti. Gültepe, genişleyici para politikası adımlarının gecikmesi ve enflasyonun baskılanamaması nedeniyle pazarlardaki risklerin sınırlı seviyede arttığını anlattı.
Otomotiv endüstrisi, geçen ay 3,2 milyar dolarla en fazla ihracata imza atan sektör olarak kayıtlara geçti. Bu sektörü, 3 milyar dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri, 1,6 milyar dolarla hazır giyim ve konfeksiyon sektörü izledi. Mart ayında ihracatını en fazla artıran sektör ise yüzde 32,3 ile gemi, yat ve hizmetleri sektörü oldu. Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 71,9’unu gerçekleştiren sanayi grubunun dış satımı geçen ay yüzde 5,5 azalışla 16,2 milyar dolar olarak hesaplandı. Martta toplam ihracatın yüzde 13,7’sini oluşturan tarım grubunda ise yüzde 2,9’luk azalışla 3,1 milyar dolarlık dış satım yapıldı.
Ticaret Bakanlığı verilerine göre; 2024 yılının ilk çeyreğinde ise ihracat yüzde 3,6 artarak 63 milyar 656 milyon dolara çıktı. Aynı dönemde, ithalat yüzde 12,6 azalışla 84 milyar 128 milyon dolara geriledi. İlk çeyrekte dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemine göre; yüzde 41,2 düşerek 34 milyar 798 milyon dolardan 20 milyar 472 milyon dolara indi.
